Noworodki w pierwszych tygodniach życia przechodzą szereg obowiązkowych szczepień i badań. Testy te mają na celu sprawdzenie, czy rozwój prenatalny i poród przebiegły prawidłowo. Przy odpowiedniej diagnozie można sprawdzić, czy mały pacjent nie ma chorób lub problemów zdrowotnych wymagających natychmiastowego leczenia. Dlaczego USG jest podstawą diagnostyki noworodków? Wyjaśniamy i podpowiadamy, jakie badania należy wykonać w pierwszych tygodniach życia dziecka.
Zalety badania USG w wieku niemowlęcym
Rozwój dziecka w pierwszym roku życia jest bardzo dynamiczny. Dlatego przerwanie leczenia wad rozwojowych czy wrodzonych nawet na tydzień może mieć katastrofalne skutki dla dalszego życia małego pacjentka. Dotyczy to głównie chorób ośrodkowego układu nerwowego i kości. USG to podstawowe badanie stosowane głównie przez neonatologów, pediatrów i diagnostów. Dlaczego? Bo to najbezpieczniejsza i najskuteczniejsza metoda diagnostyczna, jaką można wykonać u małego pacjenta. Badanie USG jest całkowicie bezbolesne i bezinwazyjne, nie powoduje skutków ubocznych i można je powtórzyć w dowolnym momencie, bez ograniczeń i obaw. Jednocześnie badanie ultrasonograficzne pozwala na dokładną i precyzyjną wizualizację wielu struktur rozwijającego się organizmu, bioderek, przewodu pokarmowego i mózgu.
Badania USG w wieku niemowlęcym
U noworodków zwykle przeprowadza się trzy badania USG. Pierwszym z nich jest USG bioderek i jest ono obowiązkowe. Służy do diagnozowania dysplazji stawu biodrowego, którą – dzięki wczesnemu leczeniu, można szybko i skutecznie skorygować i wyleczyć bez dalszych konsekwencji w przyszłości. Kolejnym badaniem USG noworodków jest USG jamy brzusznej. W wielu szpitalach badanie to wykonywane jest profilaktycznie w celu sprawdzenia prawidłowej budowy i funkcji układu pokarmowego małego pacjenta. Dzięki temu możliwe jest rozpoznanie między innymi stanów spowodowanych niedojrzałością zwieracza przełyku, takich jak refluks noworodkowy. Jeśli badanie USG brzucha dziecka nie było wykonywane w pierwszych tygodniach życia, warto zgłosić się na nie na własną rękę. Daje to rodzicom spokój ducha oraz zapewnia prawidłowy rozwój i właściwe funkcjonowanie układu pokarmowego oraz wszystkich narządów jamy brzusznej.
Ostatnim najważniejszym badaniem ultrasonograficznym dla niemowląt jest przezciemiączkowe USG mózgu. Jest to badanie, które wykonuje się tylko w przypadku wyraźnego wskazania lekarza. Nie jest szkodliwe dla dziecka, ale choroby mózgu u niemowląt nie są na tyle powszechne, aby wykonywać je rutynowo. USG mózgu u dziecka można wykonać tylko u dzieci poniżej 18 miesiąca życia. Po tym czasie miękkie ciemiączko zamyka się tworząc warstwę kości, przez którą nie przenikają fale ultradźwiękowe w badaniu ultrasonograficznym.
Kiedy wykonać badanie USG w wieku niemowlęcym – wskazania
Badanie ultrasonograficzne stawów biodrowych wykonuje się profilaktycznie u każdego noworodka, nawet bez objawów. Test jest następnie powtarzany jeszcze dwa lub trzy razy, w razie potrzeby. USG bioderek zwykle wykonuje się po ukończeniu przez dziecko 6 tygodnia życia, ale nie później niż w wieku 12 tygodni. Następnie powtarza się je, gdy dziecko ma 3 miesiące. Badanie ultrasonograficzne bioder jest dobrą praktyką, choć nieobowiązkową, gdy dziecko zaczyna samodzielnie chodzić i koniecznie, gdy jego sposób poruszania się odbiega od normy.
USG jamy brzusznej noworodka wykonuje się w przypadku powiększenia brzucha, biegunki, wymiotów, krwawienia z dróg moczowych, przewodu pokarmowego lub narządów płciowych niewiadomego pochodzenia, krwi lub śluzu w stolcu. Żółtaczka, nagła utrata masy ciała i ból brzucha są również wskazaniami do przeprowadzenia badania.
Z kolei USG przezciemiączkowe wykonuje się u wszystkich wcześniaków i dzieci urodzonych o czasie z niskim hematokrytem w morfologii krwi, nieprawidłowościami neurologicznymi, takimi jak obniżone napięcie mięśniowe, pomiarami antropometrycznymi, infekcjami wewnątrzmacicznymi, dystrofią płodu, okołoporodowymi zaburzeniami oddychania, anomaliami w badaniu neurologicznym, u dzieci z nadciśnieniem wewnątrzczaszkowym oraz wadami wrodzonymi. Ponadto ultrasonografię przezciemiączkową wykonuje się w przypadku cukrzycy ciążowej u matki, przedwczesnego odklejenia się łożyska i niskiej punktacji w skali Apgar po porodzie. Jest to również najlepsza metoda diagnostyczna do potwierdzenia lub wykluczenia zapalenia opon mózgowych.